Ειδικές Οντότητες σε άνδρες

Ανδρικός μαστός

Ο μαζικός αδένας στους άνδρες αποτελείται από γαλακτοφόρους πόρους και διάμεσο συνδετικό ιστό, ενώ οι πόροι και τα αδενικά λοβίδια απουσιάζουν. Στη μαστογραφία ο αδένας απεικονίζεται ως δισκοειδής σκίαση όπισθεν της θηλής. Οι καλοήθεις εξεργασίες στον ανδρικό μαστό είναι σπάνιες. Από αυτές, οι συνηθέστερες είναι το λίπωμα, το θήλωμα και το απόστημα. Οι κύστεις, το ινοαδένωμα, το αιμαγγείωμα και το μυοινοβλάστωμα έχουν περιγραφεί στη διεθνή βιβλιογραφία ως εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις.

α. Καρκίνος του μαστού στον άνδρα

Ο καρκίνος του μαστού είναι σπάνιος στους άνδρες και αφορά το 1% του συνόλου των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού. Εμφανίζεται συνήθως σε άνδρες άνω των 60 ετών που προσέρχονται για έλεγχο ανήσυχοι διότι ψηλάφησαν κάποιο σκληρό ογκίδιο στο μαστό τους. Πρόκειται αποκλειστικά για καρκινώματα που αναπτύσσονται από τους πόρους, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν λόβια. Η πρόγνωση είναι ίδια με τα αντίστοιχα στάδια του γυναικείου καρκίνου. Προδιαθεσικοί παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί για την εμφάνισή του στους άντρες είναι η αύξηση των κυκλοφορούντων οιστρογόνων στο περιβάλλον, οι μεγάλες δόσεις ιονίζουσας ακτινοβολίας και το σύνδρομο Klinifelter*. Στο 80-90% των περιπτώσεων κατά τη στιγμή της διάγνωσης υπάρχουν κλινικά ευρήματα. Στη μαστογραφία ο καρκίνος συνήθως απεικονίζεται ως οζώδης σκίαση με ομαλή, λοβωτή παρυφή, η οποία άπτεται έκκεντρα στην οπισθοθηλαία περιοχή. Σε αντίθεση με τον καρκίνο του μαστού στη γυναίκα, το ανώμαλο περίγραμμα και οι ακτινωτές προσεκβολές του όζου καθώς και οι συρρέουσες μικροαποτιτανώσεις είναι σπάνιες. Η εισολκή της θηλής και η πάχυνση του δέρματος αποτελούν τα συχνότερα έμμεσα ευρήματα προχωρημένου καρκίνου. Στο υπερηχογράφημα ο καρκίνος στον άνδρα εμφανίζει παρόμοια ευρήματα με το γυναικείο καρκίνο.

* Το σύνδρομο Klinifelter είναι αποτέλεσμα της χρωμοσωμικής ανωμαλίας στο χρωμόσωμα 23 και προκαλεί νοητική υστέρηση, διαταραχή αρρένων και θηλέων ορμονών αλλά και δημιουργία γεννητικών οργάνων γνωστή ως «δυσγενεσία των σπερματικών σωληναρίων». Τα άτομα που γεννιούνται με το σύνδρομο αυτό διαθέτουν γεννητικά όργανα φυσιολογικού άρρενος αλλά έχουν εμφανή χαρακτηριστικά θήλεος φύλου.

Γυναικομαστία

Πρόκειται για υπερπλασία των πόρων και του διαμέσου συνδετικού ιστού του ανδρικού μαστού. Κλινικώς εμφανίζεται σαν ψηλαφητή μάζα, συνήθως επώδυνη, κινητή κάτω από τη θηλή, η οποία μπορεί να αφορά τον έναν ή και τους δύο μαστούς. Παράγοντες που ευθύνονται για την αμφοτερόπλευρη γυναικομαστία θεωρούνται οι διάφορες παθήσεις (νεφρική ανεπάρκεια, καρκίνος και κίρρωση του ήπατος, όγκοι των όρχεων) καθώς και η λήψη φαρμακευτικών ουσιών όπως οιστρογόνα, θειαζίδη και η δακτυλίτιδα. Στη μαστογραφία παρατηρείται αύξηση της σκιερότητας πίσω από τη θηλή ή και σε ολόκληρο το μαστό. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται ώστε να μην διαφύγει τυχόν συνύπαρξη ενός καρκίνου που υποκρύπτεται από την αυξημένη σκιερότητα του μαστού. Αν τα κλινικά και τα απεικονιστικά ευρήματα δεν είναι τυπικά, η διενέργεια βιοψίας κρίνεται απαραίτητη.

Male breast myofibroblastoma and MR findings. Vourtsi A, et al. J Comput Assist Tomogr. 1999 May-Jun;23(3):414-6