Πυκνοί μαστοί

Ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή μορφή κακοήθειας στις γυναίκες παγκοσμίως και η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου στις ΗΠΑ. Η πρώιμη διάγνωση είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση και τη μείωση της θνησιμότητας από τη νόσο.

Η πυκνότητα του μαστού αποτελεί έναν από τους πολλούς γνωστούς παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης κακοήθειας στο μαστό. Η αυξημένη πυκνότητα στον μαστό όχι μόνο αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου αλλά επίσης δυσχεραίνει τον εντοπισμό της με τη μαστογραφία.

Η προληπτική μαστογραφία έχει αποδειχθεί ως η καταλληλότερη μέθοδος για την πρώιμη ανίχνευση της νόσου. Ωστόσο φαίνεται ότι δεν είναι εξίσου αποτελεσματική σε όλες τις γυναίκες καθώς η ευαισθησία της διαφέρει ανάλογα με την πυκνότητα των μαστών. Έτσι, η ευαισθησία της μαστογραφίας σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς κυμαίνεται στο 47,8% έως το 64,4%. Παρά το γεγονός ότι η πυκνότητα του μαστού τείνει να μειώνεται με την ηλικία είναι ένα σημαντικό ζήτημα σε γυναίκες όλων των ηλικιών.

Οι γυναίκες με πυκνό μαστό ανήκουν στην ομάδα «ενδιάμεσου κινδύνου» σε σύγκριση με τον γενικό γυναικείο πληθυσμό

Οι γυναίκες με πυκνούς μαστούς έχουν κατά 4,7 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου σε σύγκριση με τις γυναίκες που έχουν λιπώδεις μαστούς και οι καρκίνοι που αναπτύσσουν τείνουν να έχουν ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης και πιο επιθετικό ιστολογικό τύπο. Τα αίτια αυτά κατατάσσουν τις γυναίκες με πυκνούς μαστούς στην ομάδα «ενδιάμεσου κινδύνου» σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό δηλαδή, αυτού με κίνδυνο της τάξεως του 15-25% να αναπτύξουν τη νόσο κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Η μειωμένη διαγνωστική ακρίβεια της μαστογραφίας

Η μειωμένη διαγνωστική ακρίβεια της μαστογραφίας στην ανίχνευση του καρκίνου του μαστού είναι αποτέλεσμα της έλλειψης αντίθεσης ανάμεσα στην «πυκνότητα» του μαζικού ιστού και στην «πυκνότητα» της καρκινικής βλάβης. Συνεπώς οι κακοήθειες του μαστού όταν δεν συνοδεύονται από μικροαποτιτανώσεις, διαταραχή της φυσιολογικής δομής του μαζικού ιστού ή άλλα έμμεσα σημεία δεν είναι ορατές ως βλάβες στη μαστογραφία. Στην πραγματικότητα αυτό δεν αποτελεί σφάλμα του ακτινολόγου αλλά περιορισμό των δυνατοτήτων της εξέτασης.

Το υπερηχογράφημα ανιχνεύει επιπλέον κακοήθειες που δεν είναι ορατές στη μαστογραφία

Τα τελευταία χρόνια ένας αξιοσημείωτος αριθμός μελετών έχουν αποδείξει ότι το υπερηχογράφημα ανιχνεύει επιπλέον κακοήθειες που δεν είναι ορατές στη μαστογραφία. Μια μεγάλη ευρωπαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2010 έδειξε ότι σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς και αρνητική μαστογραφία, ο συνδυασμός του υπερηχογραφήματος αυξάνει κατά 15,9% την ανίχνευση επιπλέον καρκίνων. Σε τυχαιοποιημένη μελέτη του 2008 σε γυναίκες που είχαν πρόσβαση εκτός από τη μαστογραφία και σε υπερηχογράφημα, φάνηκε επιπλέον αύξηση του καρκίνου του μαστού κατά 4,2 ανά 1.000 γυναίκες που εξετάστηκαν. Όπως και σε προγενέστερες μελέτες, οι καρκίνοι που ανιχνεύθηκαν ήταν σε ποσοστό 91,7% διηθητικοί, με μέσο μέγεθος περίπου 10 χιλιοστά. Τα ευρήματα των ερευνών οδήγησαν κοινωνικούς φορείς στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ να ασκήσουν πίεση ώστε να ενημερώνονται οι γυναίκες για την πυκνότητα των μαστών τους και τον εξατομικευμένο συμπληρωματικό έλεγχο που θα πρέπει να προβαίνουν. Το παράδειγμα του Κονέκτικατ το έχουν ακολουθήσει έως σήμερα άλλες 32 αμερικανικές πολιτείες.

Το αυτοματοποιημένο υπερηχογράφημα και η αποτελεσματικότητά του στην ανίχνευση κακοήθειας σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς

Η χρονοβόρα διενέργεια του κλασικού υπερηχογραφήματος, συνήθως 20 λεπτά, και το γεγονός ότι η αξιοπιστία του αποτελέσματος εξαρτάται πολύ από τη γνώση και την εμπειρία του γιατρού ή του τεχνολόγου που το διενεργεί, οδήγησε στην ανάπτυξη του αυτοματοποιημένου υπερηχογραφήματος μαστού, το οποίο διενεργείται με τη βοήθεια εκπαιδευμένου τεχνολόγου. Τα δεδομένα του υπερηχογραφήματος αποστέλλονται για μελέτη σε εκπαιδευμένο ακτινολόγο που χρησιμοποιεί όλο το σύνολο των δεδομένων της εξέτασης.

Σημαντικά πλεονεκτήματα:

• Η αυτοματοποιημένη λήψη των ογκομετρικών εικόνων επιτρέπει την αναπαραγωγή και την επεξεργασία των ευρημάτων, την τρισδιάστατη ανασύνθεση των εικόνων ενώ οι στεφανιαίες τομές ανά 2χιλ. από το δέρμα έως και το θωρακικό τοίχωμα προσφέρουν μία νέα διάσταση στη διάγνωση.
• Οι εξετάσεις είναι τυποποιημένες χωρίς την αλληλεπίδραση του χειριστή και στη συνέχεια οι εικόνες αποθηκεύονται για μελλοντική μελέτη.
• Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή του αυτοματοποιημένου υπερηχογραφήματος επιτρέπει την εφαρμογή του συνδυαστικά της μαστογραφίας σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς.

Περισσότερες πληροφορίες στο «Νεότερες εξελίξεις στο υπερηχογράφημα μαστού»