Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συντείνουν στην ανάπτυξη καρκίνου μαστού. Εξωγενείς και Ενδογενείς. Τους γνωρίζετε; Εάν ναι, μπορείτε να αναδιαμορφώσετε τη ζωή σας με τέτοιον τρόπο ώστε να προστατευθείτε όσο το δυνατόν περισσότερο. Δεν τους γνωρίζετε; Ενημερωθείτε και πράξτε αναλόγως.
Ορισμένοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη της νόσου:
- Το φύλο. Οι γυναίκες έχουν περισσότερο μαστικό ιστό από τους άνδρες και άρα θεωρούνται πιο ευπαθείς για ανάπτυξη καρκίνου μαστού, ενώ κατά τη διάρκεια της ζωής τους έχουν μεγαλύτερη έκθεση σε οιστρογόνα που μπορούν να διεγείρουν το διαχωρισμό και την ανάπτυξη κυττάρων, προάγοντας την ανάπτυξη συγκεκριμένων όγκων στον μαστό.
- Η ηλικία. Αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη καρκίνου μαστού στις γυναίκες, διότι με την πάροδο των ετών συσσωρεύονται αθροιστικά και οι μεταλλάξεις που συμβαίνουν στα κύτταρά μας, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αυξάνουν την ανάπτυξη διαφόρων μορφών καρκίνου, όπως και του καρκίνου μαστού.
- Ιστορικό συγκεκριμένων τύπων καλοήθων νόσων του μαστού ή προγενέστερη διάγνωση με καρκίνο μαστού. Ο καρκίνος μαστού συμβαίνει συχνότερα σε γυναίκες με άτυπη υπερπλασία και υπερπλαστική νόσο χωρίς ατυπία, καθώς και σε γυναίκες με in situ μη διηθητικό καρκίνο μαστού, λοβιακό ή πορογενή.
- Πολύ υψηλή πυκνότητα μαστού. Ίσως να αποτελεί τον πλέον σημαντικό παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου στον μαστό μετά το φύλο και την ηλικία. Η πυκνότητα διαμορφώνεται κυρίως από γεννητικούς παράγοντες αλλά και από περιβαλλοντικούς, όπως και από αλλαγές στον τρόπο ζωής.
- Η έναρξη της περιόδου πριν την ηλικία των 12 ετών ή η εμμηνόπαυση μετά τα 55 έτη. Ο παράγοντας αυτός αποτελεί κίνδυνο εξαιτίας της μεγάλης χρονικά έκθεσης των γυναικών σε οιστρογόνα.
- Το μεγάλο ύψος. Μπορεί να αποτελέσει παράγοντα κινδύνου κυρίως εξαιτίας των υψηλών επιπέδων των αναπτυξιακών ορμονών και συγκεκριμένων παραγόντων που ευνοούν την ανάπτυξη κατά τη διάρκεια πρώιμης ανάπτυξης.
- Μεγάλο σωματικό βάρος κατά τη γέννηση (άνω των 4 κιλών) και αυξημένο βάρος πριν την ηλικία των 18, μεταφράζονται σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στον μαστό στην ενήλικη ζωή.
- Έκθεση σε ραδιενέργεια, ως αποτέλεσμα ακτινοθεραπείας για ιατρικούς λόγους ή από λάθος ή ατύχημα. Η ραδιενέργεια επεμβαίνει στο DNA και το «τραυματίζει» συμβάλλοντας στην αύξηση του κινδύνου μεταλλάξεων, που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο μαστού.
- Χρήση ορμονικών διαταρακτών (EDCs), οι οποίο «κρύβονται» σε εκατοντάδες προϊόντα καλλυντικών και προσωπικής υγείας και παρεμβαίνουν στα επίπεδα των ορμονών.
- Ο τόπος διαμονής. Τα υψηλότερα ποσοστά καρκίνου μαστού απαντώνται στη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη, στην Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, τον Καναδά και τις ΗΠΑ. Τα χαμηλότερα, στην Ανατολική Ασία και στη Νότια Αμερική.
- Η γέννηση παιδιών μετά την ηλικία των 30 ετών ή μη απόκτηση παιδιών.
- Το υπερβολικό βάρος ή η απόκτηση επιπλέον βάρους στην εμμηνόπαυση αναγνωρίζονται ως παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης της νόσου.
- Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας αποτελεί παράγοντα κινδύνου, διότι η άσκηση βοηθά στη μείωση συγκεκριμένων αναπτυξιακών παραγόντων και επιπέδων ορμονών, όπως και των οιστρογόνων.
- Η κατανάλωση αλκοόλ είναι απολύτως συνδεδεμένη με την αύξηση κινδύνου καρκίνου στον μαστό, όπως και το κάπνισμα.
- Η ορμονική υποκατάσταση (συνθετικά οιστρογόνα και προγεστερόνη) ενέχει υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου και μάλιστα όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα λαμβάνει μία γυναίκα ορμονικά υποκατάστατα, τόσο περισσότερο αυξάνεται ο κίνδυνος.
- Οικογενειακό ιστορικό. Το οικογενειακό ιστορικό θα πρέπει οπωσδήποτε να δηλώνεται στον ακτινοδιαγνώστη και στον οικογενειακό γιατρό διότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για ένα ποσοστό 5% των καρκίνων μαστού στις γυναίκες σε νεαρή ηλικία.
- Μεταλλάξεις συγκεκριμένων γονιδίων, όπως το BRCA1 και BRCA2, στις οποίες μεταλλάξεις αποδίδεται περίπου το 4% των καρκίνων μαστού.