Μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις της χειρουργικής του μαστού της τελευταίας δεκαετίας είναι και η αύξηση της συχνότητας των περιστατικών άμεσης αποκατάστασης έπειτα από μαστεκτομή.
Από τη Φιορίτα Α. Πουλακάκη, MD. Χειρουργός Μαστού. Λέκτορας Γ’ Γυναικολογικής και Μαιευτικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών
Τα πλεονεκτήματα της άμεσης αποκατάστασης είναι σαφή: Καλύτερη ψυχολογία των ασθενών που δε βιώνουν την τραυματική εμπειρία της μαστεκτομής, επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος σε μία επέμβαση αντί για δύο, γενικότερη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Δεν είναι όλες οι γυναίκες όμως κατάλληλες για τη συγκεκριμένη τεχνική.
Αντενδείξεις άμεσης αποκατάστασης αποτελούν:
- Η ηλικία άνω των 65 ετών,
- το κάπνισμα,
- διαταραχές της μικροκυκλοφορίας των αγγείων (σε ασθενείς με ιστορικό αγγειοπαθειών, αρτηριακής υπέρτασης, παθήσεις του κολλαγόνου),
- ύπαρξη σακχαρώδους διαβήτη και
- παρουσία μεταστατικής νόσου κατά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού.
Σχετική αντένδειξη άμεσης αποκατάστασης αποτελεί η διενέργεια ακτινοθεραπείας, καθώς συχνά ο συνδυασμός χειρουργικής αποκατάστασης και επακόλουθης ακτινοθεραπείας δίνει χειρότερο αισθητικό αποτέλεσμα, ενώ επιπλέον όλες οι πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές αυξάνουν σε συχνότητα όταν την άμεση αποκατάσταση ακολουθεί και ακτινοθεραπεία. Δεν αποκλείεται όμως ορισμένες γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν σε ακτινοθεραπεία να έχουν ένδειξη για άμεση αποκατάσταση, καθώς κάθε ασθενής είναι μοναδικός και κάθε θεραπευτική πρόταση εξατομικευμένη.
Οι πιθανές επιπλοκές μπορούν να εμφανιστούν τόσο στην άμεση όσο και στην απώτερη αποκατάσταση και αφορούν σε πιθανή φλεγμονή του τραύματος, περιορισμένης έκτασης νέκρωση του δέρματος (απώλεια τμήματος του δέρματος λόγω κακής αιμάτωσης), δημιουργία κάψας (δύσμορφη ουλή γύρω από το ένθεμα) αν πρόκειται για αποκατάσταση με ένθεμα σιλικόνης ή νέκρωση του κρημνού (τμήματος ή ολόκληρου του μυοδερματικού κρημνού που χρησιμοποιήθηκε) αν πρόκειται για αυτόλογη αποκατάσταση, αποκατάσταση δηλαδή όπου χρησιμοποιείται ιστός από το σώμα για να καλυφθεί το έλλειμμα της μαστεκτομής.
Η άμεση αποκατάσταση δε δυσχεραίνει ούτε τις συμπληρωματικές θεραπείες ούτε τις διαγνωστικές εξετάσεις.
Πρακτικά η άμεση αποκατάσταση δε δυσχεραίνει τη διενέργεια των συμπληρωματικών θεραπειών (χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία) οι οποίες μπορούν να ολοκληρωθούν κανονικά και μέσα στο προγραμματισμένο τους χρονικό πλαίσιο.
Επιπλέον, με τις σύγχρονες μεθόδους απεικόνισης (Μαγνητική τομογραφία, Ψηφιακή μαστογραφία, Υπέρηχος 3D-4D) και σε συνδυασμό πάντα με σωστή κλινική εξέταση η άμεση αποκατάσταση δεν δυσχεραίνει καθόλου την παρακολούθηση της ασθενούς σε όλη τη διάρκεια των 5 πρώτων κρίσιμων ετών μετά το χειρουργείο.
Στην περίπτωση που η ασθενής δεν κριθεί ως κατάλληλη υποψήφια για άμεση αποκατάσταση, μπορεί πάντα να υποβληθεί σε αποκατάσταση μετά το τέλος των θεραπειών της (ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία), περίπου ένα έτος μετά την αρχική χειρουργική επέμβαση, με εξίσου καλό αισθητικό αποτέλεσμα.
Κάθε μορφή αποκατάστασης, είναι ένα δώρο ζωής που οφείλει κάθε χειρουργός μαστού να προσφέρει στις ασθενείς του με σύνεση, συνέπεια και σεβόμενος τις αντενδείξεις.