Επιδημιολογία

Επιδημιολογία καρκίνου μαστού

Ο καρκίνος του μαστού είναι μια νόσος που προσβάλλει, στις περισσότερες περιπτώσεις, γυναίκες με αρνητικό κληρονομικό ιστορικό. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τις γυναίκες που γεννιούνται σήμερα μία στις 9 κάποια στιγμή στη ζωή της θα νοσήσει από καρκίνο του μαστού, τη νόσο που στις αναπτυγμένες χώρες αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου σε γυναίκες ηλικίας 40-45 ετών. Ο σημαντικότερος παράγοντας αποφυγής της νόσου ή αποτελεσματικής θεραπείας είναι η πρόληψη, η οποία επιτυγχάνεται κυρίως με μαστογραφία. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής κάνει ακόμη πιο επιτακτικό το συστηματικό έλεγχο της νόσου, αν μάλιστα αναλογιστεί κανείς ότι σε παγκόσμια κλίμακα μία στις 11 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού κάποια στιγμή στη ζωή της, είτε επιβαρύνεται με κληρονομικό ιστορικό είτε όχι, ενώ η κακοήθεια μαστού φτάνει στο 12% όταν η γυναίκα είναι κάτω των 45 ετών και αυξάνεται στο 35% όταν είναι κάτω των 55 ετών. Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο εμφανίζονται περίπου 4.500 νέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, ενώ περίπου 1.500 Ελληνίδες πεθαίνουν ετησίως από τη νόσο.

Τι είναι ο καρκίνος του μαστού;

Ο καρκίνος του μαστού είναι πολυπαραγοντική νόσος. Οφείλεται δηλαδή σε πολλά αίτια, τα οποία αλληλεπιδρούν κατά τρόπους που οι επιστήμονες δεν έχουν κατανοήσει ακόμη.

Επιβαρυντικοί παράγοντες

Ο καρκίνος του μαστού οφείλεται σε πολλά αίτια, δύο από τα βασικότερα είναι το φύλο και η ηλικία. Η νόσος «προτιμά» τις γυναίκες, ενώ όσο αυτές μεγαλώνουν τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει κατατάξει σε υψηλότερη επικινδυνότητα συγκεκριμένες ομάδες γυναικών:
  • Γυναίκες με 1ου βαθμού συγγένεια –μητέρα, κόρη, αδελφή– με ασθενείς που εμφάνισαν τη νόσο πριν από την εμμηνόπαυση.
  • Επιβεβαιωμένη κληρονομική μετάλλαξη των γονιδίων BRCA1 ή BRCA2.
  • Γυναίκες πάσχουσες από άλλους καρκίνους (ωοθηκών, θυρεοειδούς, ενδομητρίου).
  • Γυναίκες με ινοκυστική μαστοπάθεια και ιστολογικά επιβεβαιωμένες αλλοιώσεις υψηλής επικινδυνότητας.
  • Γυναίκες που εμφάνισαν καρκίνο στον ένα μαστό.
  • Άτεκνες υναίκες άνω των 40 ετών.
  • Παχύσαρκες γυναίκες.
  • Γυναίκες με πρώιμη εμμηναρχή (πριν από την ηλικία των 12 χρόνων) και όψιμη εμμηνόπαυση (μετά τα 50 έτη).
  • Γυναίκες που υποβάλλονται σε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης ή που λαμβάνουν αντισυλληπτικά δισκία για περισσότερο από 3 έτη.
  • Εξωγενείς και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως ο τρόπος διατροφής, τα οινοπνευματώδη ποτά και το κάπνισμα.
Ειδικότερα: Η έκθεση σε μεγάλες δόσεις ακτινοβολίας αποτελεί τεκμηριωμένο παράγοντα κινδύνου. Η κατανάλωση οινοπνεύματος πάνω από 30ml ημερησίως έχει θετική σχέση μέσω του μηχανισμού της υπερινσουλιναιμίας, η οποία ευθύνεται για την απελευθέρωση της πρωτεΐνης IGI1R από τα κύτταρα του μαστού.

Παράγοντες που προστατεύουν

Σύμφωνα με πολλές μελέτες, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες οι οποίοι φαίνεται να εμποδίζουν την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού. Πιο συγκεκριμένα: Το σωστό και σταθερό σωματικό βάρος και η υγιεινή διατροφή. Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως άφθονα φρούτα, χόρτα και λαχανικά, λιγότερα λιπαρά –κατά προτίμηση πολυακόρεστα ή μονοακόρεστα, όπως το ελαιόλαδο– και μικρότερη κατανάλωση κόκκινου κρέατος, ζάχαρης και οινοπνευματωδών ποτών. Η ημερήσια λήψη 2mg βιταμίνης D πριν από την εμμηνόπαυση δρα ευεργετικά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού και είναι απαραίτητη σε γυναίκες που δεν εκτίθενται στο ηλιακό φως. Η αυξημένη κατανάλωση γάλακτος κατά την περίοδο της εφηβείας (περισσότερα από 10 ποτήρια την εβδομάδα). Η σωματική δραστηριότητα. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που ασκούνται συστηματικά εμφανίζουν μικρότερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού. Τα νέα είναι ακόμη πιο θετικά από αποτελέσματα μελέτης όπου φάνηκε ότι η μέτρια σωματική δραστηριότητα μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου κατά 52% για τις γυναίκες τόσο πριν όσο και μετά την εμμηνόπαυση. Η μικρή ηλικία απόκτησης του 1ου παιδιού. Οι γυναίκες που τεκνοποίησαν πριν από το 30 τους χρόνια έχουν μικρότερο κίνδυνο σε σύγκριση με εκείνες που απέκτησαν το πρώτο τους παιδί μετά τα 30. Ο θηλασμός. Οι γυναίκες που θήλασαν τα παιδιά τους για μεγάλο χρονικό διάστημα έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού απ’ ό,τι οι γυναίκες που δεν θήλασαν. Vitamin D Decreases Risk of Breast Cancer in Premenopausal Women of Normal Weight in Subtropical Taiwan.Lee MS, Huang YC, Wahlqvist ML, Wu TY, Chou YC, Wu MH, Yu JC, Sun CA. J Epidemiol. 2010 Dec 11. Vitamin D and Sunlight: Strategies for Cancer Prevention and Other Health Benefits. Holick MF. Clin J Am Soc Nephrol. 2008 Sep;3(5):1548-54. Epub 2008 Jun 11. Environ Health Perspect. 2007 August; 115(8): A402–A403. Environews Forum Diet and Nutrition: Sunny Side of Cancer Prevention M. Nathaniel Mead.  
Call Now Button