Όλες έχουμε θηλές. Όλες γνωρίζουμε ότι από τις θηλές θηλάζουμε και ότι αποτελούν ένα από τα ερωτογενή σημεία του σώματος. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα ζητήματα που αφορούν τις θηλές μας που πιθανόν να μην τα γνωρίζουμε οι περισσότερες γυναίκες καθώς το ενδιαφέρον γυναικών αλλά και γιατρών πολύ συχνά επικεντρώνεται στους μαστούς. Κι όμως, από τις θηλές μπορεί να ξεκινήσουν ορισμένα σημαντικά προβλήματα υγείας, όπως κάποιες μορφές καρκίνου μαστού.
Οι θηλές μας δεν είναι απαραίτητο να ταιριάζουν
Όπως ακριβώς δεν είναι απαραίτητο να έχουν το ίδιο μέγεθος και σχήμα οι δύο μας μαστοί –συνήθως ο ένας είναι πιο γεμάτος –το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τις θηλές μας. Μπορεί η μία θηλή να είναι μεγαλύτερη ή σε ψηλότερο σημείο στον μαστό συγκριτικά με την άλλη και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. ΟΙ γυναίκες θα πρέπει να γνωρίζουμε ακριβώς αυτές τις διαφοροποιήσεις μεταξύ των δύο μας θηλών ώστε να μπορούμε να εντοπίζουμε τυχόν αλλαγές, όταν συμβούν. Εάν κάποια στιγμή θεωρήσουμε ότι η μία από τις δύο θηλές μας έχει κάποια ασυνήθη διαφοροποίηση από την άλλη, τότε πρέπει να ζητήσουμε αμέσως ιατρική συμβουλή.
Οι θηλές μας μπορεί να είναι στραμμένες προς τα μέσα, επίπεδες ή προς τα έξω
Οι περισσότερες θηλές είναι στραμμένες προς τα έξω. Ωστόσο ένα 10% με 20% των γυναικών έχουν θηλές που είναι είτε εντελώς επίπεδες (δεν προεξέχουν ούτε στρέφονται προς τα μέσα) ή θηλές εισέχουσες (που στρέφονται προς τα μέσα). Εάν μία γυναίκα έχει πάντα εισέχουσες θηλές, τότε δεν πρέπει να ανησυχεί για κάτι σχετικό με αυτές. Εάν όμως ξαφνικά μία θηλή παρουσιάσει εισολκή (στραφεί δηλαδή προς τα μέσα) ή γίνει επίπεδη, τότε η γυναίκα πρέπει να ζητήσει αμέσως ιατρική γνωμάτευση.
Οι θηλές διαφέρουν σε μέγεθος και χρώμα
Μπορεί να είναι εξαιρετικά μικρές ή και να είναι εξαιρετικά μεγάλες σε διάμετρο, ενώ η θηλαία άλως –το σκούρο κομμάτι δέρματος γύρω από τη θηλή –μπορεί να είναι ελάχιστων χιλιοστών ή και περισσότερο. Η θηλή μπορεί να προεξέχει σημαντικά ή να είναι ήπια και να εμφανίζει ομαλή σχετικά επιφάνεια με τη θηλαία άλω. Το χρώμα της θηλής μπορεί να διαφέρει από απαλό ροζ σε σκούρο καφέ και σε όλες τις ενδιάμεσες αποχρώσεις. Επίσης, ορισμένες γυναίκες εμφανίζουν μικρά εξογκώματα πάνω στη θηλαία άλω, τα οποία ονομάζονται αδένες του Μοντγκόμερι και πρόκειται για ένα είδος σμηγματογόνων αδένων που λιπαίνουν τη θηλή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Οι αδένες αυτοί δεν προλαμβάνουν μόνο την ξηρότητα και τους ερεθισμούς αλλά έχουν και αντιμικροβιακές ιδιότητες, ενώ ενδεχομένως η χαρακτηριστική οσμή που αναδύουν να ελκύει τα βρέφη να θηλάσουν. Ορισμένες γυναίκες έχουν ελάχιστους αδένες Μοντγκόμερι και άλλες έχουν πάρα πολλές, ενώ το μέγεθος και η εμφάνισή τους μπορεί να αλλάζει κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού. Όσο δεν είναι επώδυνες ή δε μεγαλώνουν σε μέγεθος ξαφνικά, είναι καλύτερα να μην τις πειράζουμε. Ένας πρησμένος αδένας μπορεί να είναι ένδειξη μόλυνσης ή έμφραξης. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να ζητηθεί γνώμη γιατρού.
Η τριχοφυΐα στις θηλές είναι απολύτως φυσιολογική
Η θηλαία άλως έχει εκτός από τους αδένες Μοντγκόμερι και θύλακες τριχών και υπολογίζεται ότι τουλάχιστον το 30% των γυναικών παρουσιάζουν τριχοφυΐα στις θηλές τους. Δεν υπάρχει τίποτα μη φυσιολογικό στον εντοπισμό τριχοφυΐας στην περιοχή, ωστόσο η υπερβολική τριχοφυΐα μπορεί να αποτελεί ένδειξη ορμονικής διαταραχής, όπως Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών. Εάν μια γυναίκα επιθυμεί να απομακρύνει τις τρίχες από την περιοχή της θηλής θα πρέπει να προτιμήσει να τις κόβει με ένα μικρό ψαλιδάκι. Το κερί ή το ξύρισμα μπορεί να προκαλέσουν κοψίματα, καψίματα, ερεθισμούς και ανάπτυξη τριχοφυΐας προς τα μέσα και αποτελούν πλήρη αντένδειξη.
Το τρύπημα της θηλής μπορεί να αποβεί βλαβερό για την υγεία μας
Μπορεί να έχει γίνει μόδα, ωστόσο το τρύπημα στη θηλή δεκαπλασιάζει τις πιθανότητες επώδυνης μόλυνσης στον μαστό, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Αϊόβα το 2010 (στην ίδια μελέτη, στην αύξηση του κινδύνου μόλυνσης του μαστού συμβάλλει επίσης το κάπνισμα, η παχυσαρκία και ο διαβήτης). Επίσης, με το τρύπημα στη θηλή υπάρχει πιθανότητα να τραυματιστούν οι γαλακτοφόροι αδένες που παράγουν γάλα για τον θηλασμό, να πυροδοτηθεί αλλεργική αντίδραση και να προκληθεί ερύθημα ή πρήξιμο που συνοδεύεται με κνησμό, ή να υπάρξει κίνδυνος μετάδοσης κάποιου νοσήματος, στην περίπτωση που τα εργαλεία του τρυπήματος δεν έχουν αποστειρωθεί σωστά.
Η εκροή από τη θηλή είναι (συνήθως) φυσιολογική κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού
Είναι απολύτως φυσιολογικό η εκροή υγρού από την θηλή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού, ακόμη και όταν το μωρό δεν θηλάζει. Σε οποιαδήποτε άλλη περίοδο εάν η θηλή στάζει υγρό ή εάν συνυπάρχει αίμα μαζί με το υγρό, τότε θα πρέπει να ζητηθεί αμέσως συμβουλή γιατρού, γιατί το υγρό μπορεί να οφείλεται σε μόλυνση, σε ορμονική δυσλειτουργία, σε παρουσία θηλώματος ή και ανάπτυξη κακοήθειας.
Ορισμένοι άνθρωποι έχουν τρεις ή και περισσότερες θηλές
Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις, ένας άνθρωπος μπορεί να έχει τρίτη θηλή ή ακόμη και πολλές ακόμη συμπληρωματικές, μικρότερες θηλές, μία αναπτυξιακή διαταραχή γνωστή ως πολυθηλία ή υπεράριθμη θηλή. Οι συμπληρωματικές αυτές θηλές, που προσομοιάζουν με σπίλους, εμφανίζονται κατά μήκος των μαστικών γραμμών και δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της κύησης, ενώ εντοπίζονται στο βρέφος από την πρώτη στιγμή της κύησης ή και αργότερα καθώς μεγαλώνουν κατά την εφηβεία. Οι υπεράριθμες θηλές είναι συνήθως αβλαβείς, ωστόσο υπάρχει η πιθανότητα να προκαλέσουν δυσφορία, ενώ έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις συμπληρωματικής θηλής στην οποία έχει αναπτυχθεί καρκίνος.
Η εγκυμοσύνη μπορεί να αλλάξει το χρώμα της θηλής
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι αρκετά σύνηθες να αλλάζει το χρώμα της θηλής και της θηλαίας άλω σε σκουρότερο κατά τη διάρκεια των τριών τριμήνων, κυρίως εξαιτίας των ορμονικών διακυμάνσεων, οι οποίες μπορεί να επιδράσουν στην ποσότητα της μελανίνης που παράγει το σώμα, επιδρώντας στο χρώμα της. Κατά τη διάρκεια της κύησης αλλάζει και το μέγεθος της θηλής αλλά και της θηλαίας άλω. Όλα αυτά αλλάζουν πρόσκαιρα και μετά την κύηση η θηλή και η θηλαία άλως επανέρχονται στην πρότερη της γέννας κατάσταση.
Σε χειρουργείο καρκίνου στον μαστό δεν χρειάζεται πάντα να αφαιρείται η θηλή χειρουργικά
Η διάγνωση του καρκίνου στον μαστό και η μαστεκτομή δεν σημαίνει υποχρεωτικά και απομάκρυνση της θηλής. Πολλές γυναίκες που δεν τους έχει αφαιρεθεί όλος ο μαστός μπορούν να ελπίζουν σε ένα χειρουργείο όπου η θηλή μένει ανέπαφη, στη θέση της, ενώ σύμφωνα με τις νέες χειρουργικές τεχνικές, ένας «νέος» μαστός μπορεί να αποκατασταθεί γύρω από αυτήν. Η μαστεκτομή με παραμονή της θηλής έχει αποδειχτεί εξίσου ασφαλής με τη μαστεκτομή που συνοδεύεται με απομάκρυνση και της θηλής σύμφωνα με νέα έρευνα του Γενικού Νοσοκομείου Μασαχουσέτης που αφορούσε τους δύο αυτούς διαφορετικούς τύπους επεμβάσεων. Στην περίπτωση όπου επιβάλλεται η συνολική απομάκρυνση μαστού και θηλής, τότε η θηλή μπορεί να σχηματιστεί με τη βοήθεια ενός «τατουάζ», σύμφωνα με τον όγκο του μαστού και την εικόνα της θηλής πριν το χειρουργείο.
Οι θηλές πρέπει να περιλαμβάνονται στην αυτοεξέταση μαστού
Οι γυναίκες που αυτό-εξετάζονται μηνιαία, θα πρέπει στον έλεγχό τους να συμπεριλαμβάνουν και τη θηλή. Να εξετάζουν τυχόν αλλαγές στην αίσθηση και την εικόνα της θηλής και της άλω.
Το ξηρό, φολιδωτό δέρμα της θηλής είναι σύνηθες
Οι θηλές περιέχουν μικρούς λιπώδεις αδένες που βοηθούν στη λίπανση του δέρματος. Ωστόσο το δέρμα γύρω από τις θηλές είναι πολύ ευάλωτο σε ερεθισμούς, κυρίως κατά τη διάρκεια θηλασμού, της έντονης άσκησης, του ξηρού αέρα.
Η φλεγμονή στη θηλή χρειάζεται προσοχή
Εάν μία ή και οι δύο θηλές γίνουν κόκκινες και πονάνε στο άγγιγμα, τότε αυτό αποτελεί σημάδι σοβαρής φλεγμονής, μία κατάσταση που αποκαλείται μαστίτιδα. Η κατάσταση αυτή απαντάται συχνά σε θηλάζουσες και θεραπεύεται με αντιβιοτικά. Τα συμπτώματα αυτά αποτελούν ένδειξη του φλεγμονώδους καρκίνου μαστού (IBC), τα οποία μπορεί εύκολα να παρερμηνευτούν και να οδηγήσουν σε λανθασμένη διάγνωση. Σε κάθε περίπτωση η έντονη φλεγμονή, η κοκκινίλα και ο πόνος θα πρέπει να οδηγήσουν τη γυναίκα αμέσως στον γιατρό.